Co to jest system chłodzenia?

Układ chłodzenia jest systemem odpowiedzialnym za odprowadzanie nadmiaru temperatury z najważniejszych podzespołów laptopa – procesora i karty graficznej. W laptopach najczęściej spotyka się chłodzenie aktywne, ale zdarzają się także notebooki z chłodzeniem pasywnym. Między układem chłodzenia a chłodzonym elementem umieszcza się pastę termo-przewodzącą, aby wypełnić mikro nierówności na styku z radiatorem i zwiększenia powierzchni oddawania ciepła.

Rodzaje i działanie układów chłodzenia.

Aktywny układ chłodzenia charakteryzuje się tym, że posiada wentylator. Wentylator wymusza przepływ powietrza poprzez radiator, co przyśpiesza odprowadzanie ciepła. Prędkość obrotów wentylatora jest regulowana w zależności od temperatury podzespołów – głównie procesora i karty graficznej. W chłodzeniu pasywnym nie ma wentylatora. Proces oddawania ciepła opiera się na konwekcji, co w dużym uproszczeniu można określić jako samoczynne przemieszczanie się powietrza z powodu różnic w temperaturze. W ten sposób chłodzi się radiator a temperatura całego układu spada.

Dlaczego należy czyścić układ chłodzenia?

Wysokość temperatury pracy podzespołów jest bardzo istotnym czynnikiem wpływającym na ich długość życia. Teoretycznie im niższa temperatura podzespołów tym dłużej powinny pracować. Przegrzanie może być bezpośrednią przyczyną uszkodzenia procesora, mostka lub karty graficznej. Dodatkowo komputer z wysokimi temperaturami może działać znacznie wolniej lub zacinać się (throtling). Warto także pamiętać, że notebook z zabrudzonym radiatorem lub starą pastą termo-przewodzącą może być bardzo głośny. Zabrudzony układ chłodzenia wymusza większą prędkość obrotową wentylatora i przyśpiesza jego zużycie.

Czego definitywnie nie robić?

W Internecie można znaleźć wiele porad, których zastosowanie może nie być bezpieczne dla komputera. Najczęściej spotykaną jest użycie sprężonego powierza bez rozkręcania laptopa. Nie należy tego robić, gdyż czasami zdarza się, że mocno zbity kurz blokuje wirnik wentylatora (można spalić wentylator). Kolejnym błędem jest czyszczenie wentylatora, który jest podpięty do płyty głównej. Jeśli wirnik będzie się obracał to wytworzony prąd może uszkodzić płytę główną. Następnym pomysłem, którego nie należy testować jest czyszczenie notebooka za pomocą kompresora samochodowego – zbyt silny strumień powietrza może połamać delikatne łopatki wentylatora.

Jaka powinna być temperatura w laptopie i co jaki czas powinno się go czyścić?

Bardzo trudno podać konkretną wartość, gdyż w zależności od modelu procesora i karty graficznej te wartości mogą być bardzo różne. Co więcej na wysokość temperatury bardzo duży wpływ ma konstrukcja układu chłodzenia. Można powiedzieć, że jeśli temperatura na procesorze lub karcie graficznej przekracza 75-85 stopni to trzeba to sprawdzić. Można także powiedzieć, że laptopa powinno się wyczyścić co ok. 12 miesięcy jeśli pracuje w normalnych warunkach. 

Jak sprawdzić wysokość temperatur w laptopie?

Aby poznać jaka jest temperatura poszczególnych podzespołów w notebooku należy użyć programów diagnostycznych obciążających poszczególne podzespoły laptopa. Bardzo dobrze sprawdzą się tutaj programy takie jak Aida64, Furmark, CPU Burner, 3DMark. Niektóre z tych programów wyświetlą także wysokość temperatury testowanych urządzeń. Dodatkowo do odczytu temperatur można użyć takich programów jak GPU-Z oraz Core Temp. Dokładny opis na co zwrócić uwagę podczas testów oraz jak dokładnie je przeprowadzić, aby samodzielnie dowiedzieć się, czy laptop wymaga czyszczenia układu chłodzenia oraz wymiany pasty termo-przewodzącej można znaleźć tutaj.

Objawy świadczące, że układ chłodzenia wymaga czyszczenia:

• laptop bardzo mocno się nagrzewa
• laptop sam się wyłącza
• głośno pracują wentylatory
• notebook samoczynnie się wyłącza lub restartuje
• system się przywiesza, nie da się ruszyć myszką
• na wyświetlaczu pokazują się dziwne znaki – artefakty
• występują błędy sterownika ekranu
• laptop wolniej pracuje

Opis czyszczenia układu chłodzenia w laptopie:

1. Odłączenie laptopa od zasilacza oraz wyciągnięcie baterii.
2. Demontaż obudowy notebooka, odłączenie taśm sygnałowych i wyciągnięcie płyty głównej.
3. Demontaż układu chłodzenia.
4. Czyszczenie wnętrza obudowy.
5. Czyszczenie układu chłodzenia, naniesienie past termo-przewodzących.
6. Montaż układu chłodzenia.
7. Montaż płyty głównej w obudowie, podłączenie taśm i wtyczek.
8. Sprawdzenie poprawności podłączenia podzespołów i stanu części wewnątrz obudowy.
9. Montaż obudowy.

Testy wykonywane po czyszczeniu układu chłodzenia:

• testy wydajnościowe
• testy obciążeniowe
• pomiary temperatur
• kontrola głośności pracy i obrotów wentylatora

Pakiet testów obejmujący podstawowe sprawdzenie:

• klawiatury, touchpada i jego przycisków oraz jeśli laptop posiada ekranu dotykowego
• gniazda słuchawkowego oraz głośników
• portów USB
• mocowań zawiasów oraz stanu obudowy
• pracy systemu operacyjnego
• gniazd HDMI, VGA
• dysku oraz pamięci RAM
• stanu baterii

Czynności dodatkowe - GRATIS:

• uzupełnienie brakujących śrub i zaślepek
• wyczyszczenie laptopa z zewnątrz
• przygotowanie dokumentacji naprawy